Browser does not support script.
Mae’r Cyfansoddiad yn ddull pwysig i gynghorwyr, swyddogion, dinasyddion a chyfranddeiliaid ddeall sut mae’r Cyngor yn gwneud penderfyniadau a phwy sy’n gyfrifol am y penderfyniadau hynny.
Mae’r Cyfansoddiad wrth galon busnes yr awdurdod lleol. Mae’n dosrannu pwer a chyfrifoldeb o fewn yr awdurdod lleol, a rhyngddo ac eraill. Er enghraifft, mae’n dirprwyo awdurdod i weithredu i swyddogion unigol. Mae hefyd yn rheoleiddio ymddygiad unigolion a grwpiau drwy godau ymddygiad, protocolau a rheolau sefydlog.
Nodyn: Mae pob cyfeiriad yn y Cyfansoddiad hwn at 'diwrnod' yn golygu 'diwrnod gweithio' ac nid yw’n cynnwys Sadyrnau, Suliau, gwyliau’r banc a gwyliau swyddogol y cyngor (sef gwyliau sy’n cynnwys y cyfnod rhwng y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd a hefyd Ddydd Gŵyl Dewi).
Os oes angen fersiwn mwy hygyrch arnoch, anfonwch neges at digidol@ynysmon.llyw.cymru er mwyn i ni allu eich helpu.
Rhan: 1 Crynodeb ac Esboniad
Mynegai cynnwys
1.1 Y Cyfansoddiad y Cyngor
1.2 Beth sydd yn y Cyfansoddiad?
1.3 Sut y mae'r Cyngor yn gweithredu
1.4 Sut y Gwneir Penderfyniadau
1.5 Sgriwtini
1.6 Staff y Cyngor
1.7 Hawliau Dinasyddion
2.1 Erthygl 1 – Y Cyfansoddiad
2.2 Erthygl 2 – Aelodau'r Cyngor
2.3 Erthygl 3 – Dinasyddion a'r Cyngor
2.4 Erthygl 4 – Cyfarfod o'r Cyngor Llawn
2.5 Erthygl 5 – Cadeirio'r Cyngor
2.6 Erthygl 6 – Sgriwtineiddio Penderfyniadau
2.7 Erthygl 7 – Yr Arweinydd a'r Pwyllgor Gwaith
2.8 Erthygl 8 – Pwyllgorau Rheoleiddio a Phwyllgorau Eraill
2.9 Erthygl 9 - Y Pwyllgor Safonau
2.10 Erthygl 10 – Pwyllgorau Ardal a Fforymau
2.11 Erthygl 11 – Trefniadau ar y Cyd
2.12 Erthygl 12 – Swyddogion
2.13 Erthygl 13 – Gwneud Penderfyniadau
2.14 Erthygl 14 – Cyllid, Contractau a Materion Cyfreithiol
2.15 Erthygl 15 – Adolygu a Diwygio'r Cyfansoddiad
2.16 Erthygl 16 – Atal, Dehongli a Chyhoeddi'r Cyfansoddiad
2.17 Atodlen 1: Disgrifiad o Drefniadau Gweithredol
3.1 Mae rhan hon y Cyfansoddiad yn amlinellu cyfrifoldebau'r canlynol am wneud penderfyniadau mewn perthynas â gwahanol swyddogaethau'r Cyngor
3.2 Cyngor llawn
3.3 Y Pwyllgor Gwaith
3.4 Pwyllgorau Rheoleiddio a Phwyllgorau Eraill
3.5 Y Cynllun Dirprwyo i Swyddogion
3.5.1 Egwyddorion Llywodraethol
3.5.2 Dirprwyo i'r PW, DBW, Cyfarwyddwyr Swyddogaeth, Penaethiaid Gwasanaeth ac unrhyw Benaethiaid Proffesiwn Rheolwyr Gwasanaeth a gaiff eu nodi’n benodol yn y Cynllun Dirprwyo hwn
3.5.3.1 Prif Weithredwr
3.5.3.2 Dirprwy Brif Weithredwr
3.5.3.3 Dileu
3.5.3.4 Dileu
3.5.3.5 Cyfarwyddwr Swyddogaeth (Adnoddau) / Swyddog Adran 151
3.5.3.6 Cyfarwyddwr Swyddogaeth (Busnes y Cyngor) / Swyddog Monitro
3.5.3.7 Cyfarwyddwr Gwasanaethau Cymdeithasol
3.5.3.7.14 Dirprwy Gyfarwyddwr Gwasanaethau Cymdeithasol
3.5.3.8 Pennaeth Gwasanaeth: Plant a Theuluoedd
3.5.3.9 Pennaeth Proffesiwn AD a Gwasanaeth Trawsnewid
3.5.3.10 Pennaeth Rheoleiddio a Datblygu Economaidd
3.5.3.11 Pennaeth Gwasanaeth: Priffyrdd, Gwastraff ac Eiddo
3.5.3.12 Pennaeth Gwasanaeth: Tai
3.5.3.13 Cyfarwyddwr Addysg, Sgiliau a Phobl Ifanc
3.5.3.14 Pennaeth Gwasanaeth: Gwasanaeth Oedolion
3.5.3.15 Pennaeth Archwilio a Risg
3.5.3.16 Pennaeth Democratiaeth
3.5.3.17 Dileu
3.5.3.18 Rheolwr Gwasanaethau TGCh
3.5.3.19 Rheolwr Gwasanaethau Cyfreithiol
4.1 Rheolau Gweithdrefn y Cyngor
4.2 Rheolau Gweithdrefn Hawl i Wybodaeth
4.3 Rheolau Gweithdrefn y Gyllideb a'r Fframwaith Polisi
4.4 Rheolau Gweithdrefn y Pwyllgor Gwaith
4.5 Rheolau Gweithdrefn Sgriwtini
4.6 Rheolau Gweithdrefn Cynllunio
4.7 Rheolau Gweithdrefn y Pwyllgor Apeliadau
4.8 Rheolau Gweithdrefn Ariannol
4.9 Rheolau Gweithdrefn Contract
4.10 Rheolau Gweithdrefn Cyflogi Swyddogion
5.1 Côd Ymddygiad i Aelodau
5.2 Côd Ymddygiad ar gyfer Gweithwyr Cymwys Awdurdodau Perthnasol Yng Nghymru
5.3.1 Protocol ar gyfer y berthynas rhwng Aelodau a Swyddogion
5.3.2 Y Berthynas rhwng Aelodau a Swyddogion Wardiau Amlaelod
5.4 Polisi Atal Bwlio ac Ymddygiad Bygythiol
5.5 Polisi Chwythu’r Chwiban
5.6 Polisi i Rwystro Twyll a Llygredd
5.7 Polisi Pryderon a Chwynion
5.8 Protocolau Rheolaeth Wleidyddol
5.9 Rhoddion a Lletygarwch
5.10 Protocol ar Cyfryngau Cymdeithasol
5.11 Protocol Siarad Cyhoeddus mewn Pwyllgorau Sgriwtini
Rhan 6: Cynllun Lwfansau i Aelodau Cyngor Sir Ynys Môn
Rhan 7: Strwythur Rheoli
Rhan 8: Crynodeb o Hawliau’r Cyhoedd
We welcome calls in Welsh and English
Os oes gennych ymholiad cyffredinol neu sylw, llenwch ein ffurflen ar-lein a dewiswch Gwasanaethau Cyfreithiol a Democrataidd neu Sgriwtini o'r gwymplen.
Mae ein gwefan yn defnyddio cwcis. Cyn parhau i ddefnyddio ein gwefan rhaid i chi ddewis y mathau o gwcis yr ydych am eu caniatáu.
Mae'r cwcis yma yn angenrheidiol ar gyfer swyddogaethau sylfaenol fel llywio tudalennau, cyflwyno cynnwys ac ein gwasanaeth help byw. Ni all y wefan weithredu'n iawn heb y cwcis hyn ac ni ellir ei anablu.
Mae cwcis dewis yn galluogi gwefan i gofio eich gosodiad rhagarweiniad iaith neu rheolaethau opsiynol.
Defnyddir cwcis ystadegol i ddeall sut mae ymwelwyr yn rhyngweithio â'r wefan trwy gasglu ac adrodd ar wybodaeth yn ddienw.